อาวาสกวรรคที่ 4

1. อาวาสิกสูตร

ว่าด้วยธรรมของเจ้าอาวาส

[231] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5
ประการ ย่อมเป็นผู้ไม่ควรยกย่อง ธรรม 5 ประการเป็นไฉน ? คือ ภิกษุ
เจ้าอาวาสเป็นผู้ไม่ถึงพร้อมด้วยมรรยาท ไม่ถึงพร้อมด้วยวัตร ไม่เป็นพหู-
สูต ไม่ทรงจำสุตะ 1 เป็นผู้ไม่ประพฤติขัดเกลา ไม่ยินดีในการหลีกออกเร้น
ไม่ยินดีในกัลยาณธรรม 1 เป็นผู้ไม่มีวาจาไพเราะ ไม่กระทำถ้อยคำให้
ไพเราะ 1 มีปัญญาทราม โง่เขลา 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาส
ประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล เป็นผู้ไม่ควรยกย่อง.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5 ประการ
ย่อมเป็นผู้ควรยกย่อง ธรรม 5 ประการเป็นไฉน ? คือ ภิกษุเจ้าอาวาสเป็น
ผู้ถึงพร้อมด้วยมรรยาท ถึงพร้อมด้วยวัตร 1 เป็นพหูสูต ทรงไว้ซึ่งสุตะ 1
เป็นผู้ประพฤติขัดเกลา ยินดีในการหลีกออกเร้น ยินดีในกัลยาณธรรม 1
มีวาจาไพเราะกระทำถ้อยคำให้ไพเราะ 1 มีปัญญา เฉลียวฉลาด 1 ดูก่อน
ภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5 ประการนี้แล เป็นผู้ควร
ยกย่อง.
จบอาวาสิกสูตรที่ 1

อาวาสกวรรควรรณนาที่ 4

อรรถกถาอาวาสิกสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในอาวาสิกสูตรที่ 1 แห่ง วรรคที่ 4 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า น อากปฺปสมฺปนฺโน ได้แก่เป็นผู้ไม่ถึงพร้อมด้วยกิริยาของ
สมณะ. บทว่า อภาวนิโย โหติ ได้แก่ เป็นผู้ไม่ควรยกย่อง.
จบอรรถกถาอาวาสิกสูตรที่ 1

2. ปิยสูตร^*

ว่าด้วยปิยธรรมของเจ้าอาวาส

[232] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุเจ้าอาวาสประกอบด้วยธรรม 5
ประการ ย่อมเป็นที่รัก ที่ชอบใจ ที่เคารพ และเป็นที่สรรเสริญของเพื่อน
พรหมจรรย์ ธรรม 5 ประการเป็นไฉน ? คือ เป็นผู้มีศีล สำรวมด้วยความ
สำรวมในพระปาติโมกข์ ถึงพร้อมด้วยอาจาระและโคจร มีปกติเห็นภัยใน
โทษมีประมาณน้อย สมาทานศึกษาอยู่ในสิกขาบททั้งหลาย 1 เป็นพหูสูต
ทรงไว้ซึ่งสุตะ สะสมสุตะ เป็นผู้ได้สดับมาก จำทรงไว้ ขึ้นปาก คล่องใจ
แทงตลอดด้วยดีด้วยทิฏฐิ ซึ่งธรรมอันงามในเบื้องต้น งามในท่ามกลาง
งามในที่สุด ประกาศพรหมจรรย์พร้อมทั้งอรรถ พร้อมทั้งพยัญชนะ บริสุทธิ์
บริบูรณ์สิ้นเชิง 1 เป็นผู้มีวาจาไพเราะ กระทำถ้อยคำให้ไพเราะ ประกอบ
* สูตรที่ 2 อรรถกถาว่าง่ายทั้งนั้น